Wat is gongfu-zetten?

Gongfu (功夫茶) betekent “met vaardigheid thee zetten”. Je werkt met hoge blad-tot-water-ratio, kleine volumes en korte trektijden. Elke infusie onthult een andere laag van hetzelfde blad. Ideaal voor oolong en pu-erh, maar ook verhelderend bij fijne zwarte thee.

De eenvoudigste set-up thuis? Een kleine Chinese theepot (100–200 ml), een paar kopjes, en eventueel een fijn kop-zeefje voor helder schenken.

Benodigdheden (simpel gehouden)

• Kleine pot (100–200 ml) — bijv. Yixing/klei voor karaktervolle thee of porselein voor maximale neutraliteit.
• Kopjes (30–60 ml) — zie theekopjes voor kleine setjes.
• Waterkoker met temperatuurcontrole (of laten afkoelen naar richtwaarde).
• Zeefje (optioneel) — handig bij breekbaar blad of fijn pu-erh, zie theezeef.
• Tray of placemat — werkt netjes en voorkomt druppels op tafel.

Visueel werken? Overweeg ter afwisseling een glazen theepot (klein volume) om bladontplooiing en kleur te volgen.

Materiaalkeuze van de pot

• Klei (Yixing) — houdt warmte stabiel en kan smaken afronden. Reserveer liefst één pot per theefamilie (oolong/pu-erh), reinig zonder detergent. Zie theepot van klei.
• Porselein — ultra-neutraal, doet niets met de smaak; ideaal om verschillen tussen theeën te proeven. Zie porseleinen theepot.
• Keramiek (geglazuurd) — iets ronder mondgevoel, vriendelijk in gebruik. Zie keramische theepot.

Voor klassieke Chinese rituelen kies je vaak een Chinese theepot (100–150 ml). Voor Japanse groene thee past eerder een kyusu (zie ons stuk over Japanse theepot).

Verhoudingen, temperatuur & timing

Start met onderstaande richtlijnen en stuur bij op smaak:

Tip: spoel compacte oolong of pu-erh kort (rinsing) met heet water (2–3 s) om het blad te wekken; dit telt niet als infusie.

Stappenplan: gongfu in de praktijk

1. Voorverwarmen — spoel pot en kopjes met heet water; giet weg. Dit stabiliseert temperatuur en verbetert de eerste schenking.
2. Doseer blad — weeg nauwkeurig (zie tabel) voor reproduceerbare resultaten.
3. Wecken (optioneel) — kort spoelen van dicht gerolde oolong/pu-erh, direct uitgieten.
4. Infuseer kort — giet water in, sluit deksel, tel seconden. Gongfu draait om korte, controleerbare extracties.
5. Volledig uitschenken — laat geen thee achter in de pot; resttrek geeft bitterheid. Gebruik desgewenst een klein zeefje bij het schenken.
6. Herhaal — verleng elke ronde licht. Proef de evolutie: zoet, bloemig, houtig, mineraal…

Veelgemaakte fouten & snelle fixes

• Bittere tonen — te lang getrokken of te heet water. Verkort 5–10 s of verlaag 2–5 °C.
• Flauwe smaak — te weinig blad of te korte tijd. Verhoog 0,5–1 g/100 ml of verleng 5 s.
• Troebel kopje — turbulente schenking of gebroken blad; schenk rustiger, gebruik een fijn zeefje.
• Lauw na 2 rondes — warm pot/kopjes beter voor of kies wat meer massa (bijv. keramiek of klei).

Welke pot past bij welke thee?

• Minerale oolong / rijpere pu-erh — baat bij klei (warmtestabiliteit, afgeronde textuur).
• Floraal / licht geoxideerd — porselein houdt het profiel glashelder.
• Experimenteren / vergelijken — begin met porselein en voeg later een kleipot toe voor je favoriete stijl.

Onderhoud & opslag

• Klei — alleen met water spoelen; laat open drogen. Reserveer per theefamilie.
• Porselein/keramiek (geglazuurd) — milde reiniger indien nodig; goed naspoelen en drogen.
• Blad bewaren — gebruik luchtdichte theedozen; koel/donker/droog, weg van geuren.

Gongfu vs westerse methode vs kyusu